Loondienst of ZZP: Wat is van toepassing?

Het is niet altijd duidelijk of iemand werkt als zzp’er of in loondienst. Dit hangt af van de praktijk en kan per situatie verschillen. Er zijn diverse kenmerken die hierop van invloed zijn. Om inzicht te geven in de verschillen, biedt rijksoverheid.nl een publicatie met voorbeelden per sector. Hieronder vind je vier praktijkvoorbeelden: zorg, bouw, schilder en interim-manager.

1. Zorg

Een zorgverlener werkt voor een ziekenhuis en bepaalt zelf het tarief. De zorgverlener heeft een aansprakelijkheidsverzekering.

• Werkomstandigheden:
  Het ziekenhuis bepaalt welke werkzaamheden de zorgverlener uitvoert. Dit zijn gebruikelijke werkzaamheden voor ziekenhuizen, die ook door werknemers worden gedaan.
  Het ziekenhuis hanteert strikte protocollen en geeft instructies over hoe patiënten verzorgd moeten worden. De zorgverlener mag geen eigen materialen gebruiken en ontvangt aanwijzingen over gedrag en presentatie binnen de organisatie. Wel heeft de zorgverlener invloed op zijn werktijden.
• Beoordeling:
  Er is sprake van werken onder gezag, gezien de protocollen, instructies en structurele werkzaamheden. Ook zijn er organisatiegebonden regels waaraan de zorgverlener zich moet houden. De zorgverlener werkt nauwelijks voor eigen rekening en risico.

Zzp-status: Nee, dit is een arbeidsovereenkomst.

2. Bouw

Een bouwbedrijf schakelt een zzp’er in voor twee dagen per week, gedurende twee maanden, om keukens te installeren in een nieuwbouwproject.

• Werkomstandigheden:
  De zzp’er werkt zelfstandig en is verantwoordelijk voor het op tijd afronden van de opdracht. Hij bepaalt zijn eigen werktijden, gebruikt eigen gereedschap en rijdt in een eigen bus. Het bouwbedrijf verzorgt de materialen.
  De zzp’er factureert alleen voor de daadwerkelijk gewerkte uren. Bij fouten of schade is de zzp’er verantwoordelijk voor herstel en eventuele kosten. Hij heeft een aansprakelijkheidsverzekering en staat al jaren als ondernemer geregistreerd bij de Belastingdienst.
• Beoordeling:
  De zzp’er werkt voor eigen rekening en risico. Hij draagt verantwoordelijkheid voor de opdracht en loopt financiële risico’s. Er is nauwelijks sprake van aansturing of gezag vanuit het bouwbedrijf.

Zzp-status: Ja, er is meer sprake van werken voor eigen rekening en risico dan aansturing en gezag. Er is geen sprake van een arbeidsovereenkomst.

3. Schilder

Een schilder wordt ingehuurd door een schildersbedrijf om te helpen bij een grote opdracht. Hij is gespecialiseerd in restauraties van plafondornamenten.

• Werkomstandigheden:
  De schilder is verantwoordelijk voor het restaureren van de ornamenten en krijgt vrijheid in de uitvoering. Bij fouten moet hij op eigen kosten herstellen. Hij brengt eigen gereedschap en materialen mee en heeft meerdere opdrachtgevers, een eigen website en bedrijfsbus.
  Hoewel hij deel uitmaakt van een team en instructies ontvangt voor algemene werkzaamheden, heeft hij veel autonomie bij de ornamentrestauratie.
• Beoordeling:
  De schilder werkt voornamelijk voor eigen rekening en risico. Er is geen sprake van toezicht zoals functioneringsgesprekken. Hij draagt financiële risico’s en presenteert zich als ondernemer (heeft een eigen website). De opdracht is van korte duur, en er is beperkte aansturing vanuit het schildersbedrijf.

Zzp-status: Ja, er is meer sprake van werken voor eigen rekening en risico dan aansturing en gezag. Er is geen sprake van een arbeidsovereenkomst.

4. Interim-manager

Een interim-manager wordt ingehuurd als tijdelijke vervanging van een manager in loondienst. Hij is verantwoordelijk voor 25 fte en werkt binnen de kaders van de organisatie.

• Werkomstandigheden:
  Hoewel de interim-manager relatief vrij opereert (en kan door de cultuur van het bedrijf), kan het bedrijf hem instructies geven. Het betreft structureel werk dat normaal gesproken door werknemers in loondienst wordt uitgevoerd. De interim-manager heeft doorgaans enkele opdrachten per jaar van korte duur.
• Beoordeling:
  Er is sprake van aansturing en gezag, gezien de structuur van de organisatie en de bevoegdheid van het bedrijf om instructies te geven. Het werk is structureel en vergelijkbaar met dat van werknemers in loondienst.

Zzp-status: Nee, er is sprake van een arbeidsovereenkomst met het bedrijf voor de duur van de opdracht. Er
is meer sprake van aansturing en gezag dan het werken voor eigen rekening en risico.

Kijk voor meer informatie op de website van Rijksoverheid

Bron: Rijksoverheid, Accoutancy van morgen